Tüp Bebek Tedavisine Hazırlık: Duygusal Süreç, Zorluklar ve Başa Çıkma Stratejileri

Duygusal Düşünceler

Yapılan birçok çalışmada çiftler, tüp bebek tedavisi sürecinin stresini, aile üyelerinin ölümü veya boşanma gibi diğer büyük yaşam olaylarına kıyasla daha stresli veya neredeyse aynı düzeyde stresli olarak değerlendirmiştir. Tüp bebek tedavisi sırasında stres seviyeleri hakkında genel varsayımlar yapılabilse de, infertil çiftlerin deneyimleri kişiseldir; her hasta, kendi kişiliği ve yaşam deneyimlerine bağlı olarak stresi farklı şekilde yaşayacaktır. Tıbbi tedavinin yan etkileri veya potansiyel komplikasyonlarıyla başa çıkmak da stres kaynağı olacaktır (örneğin sıcak basmaları, baş ağrıları, ruh hali dalgalanmaları, enjeksiyonlar, ultrasonlar, gelecekteki sağlık endişeleri ve embryolar hakkında karar verme…)

Beklenmedik Zorluklar

Tüp bebek tedavisi çiftlerin hayatlarının evlilik, sosyal, fiziksel, duygusal ve finansal vb. tüm alanlarını etkieyebilir. Yoğun bir tedaviye ayrılan zaman iş ve sosyal aktivitelerde kesintilere yol açabilir.

Tüp bebek stresi, cinsel yakınlığı azaltarak evlilik ilişkisini etkileyebilir. Çiftler ayrıca, tüp bebek tedavisinin yüksek maliyetini ödeme konusunda finansal olarak zorlanabilirler. İlk tüp bebek tedavisinin çiftler için en stresli olduğu bulunmuştur; yüksek düzeyde kafa karışıklığı, şaşkınlık ve kaygı olasılığı vardır. Bu durum kısmen tedavinin yeni bir deneyim olmasından kaynaklanmaktadır; alışılmadık bir tıbbi süreç, döngü sırasında değişebilen ilaçlar ve tedavi protokolleri ile birlikte yeni bir ekiple çalışmak zorunda kalma durumu da söz konusudur.

Tedavi sürecindeki çiftler tüp bebek tedavisini başarılı bir şekilde tamamlanması gereken aşamalar dizisi olarak görebilir (izleme, yumurta toplama, döllenme, embryo transferi, bekleme süresi ve gebelik testi aşamaları). Stres, kaygı ve beklenti seviyesi her aşamada artar; bekleme döneminde zirveye ulaşır. Araştırmalar, çiftler için algılanan stres sıralamasında embryo transferinin sonucunu beklemenin en stresli olduğunu, ardından döllenmenin gerçekleşip gerçekleşmediğini beklemenin geldiğini ve ardından yumurta toplama aşamasının yer aldığını göstermiştir. Hastalar bu ana aşamaların tüp bebek sürecindeki öneminin farkındadır ve sonucun belirsizliği genellikle oldukça rahatsız edicidir.

Başa Çıkma Stratejileri

Bu önemli sonuçlara rağmen yine yapılan çok sayıda çalışma infertilite ve tüp bebek tedavisinin stresli olan sürecine rağmen, çiftlerin çoğunluğunun duygusal olarak bu sürece iyi uyum sağladığını saptamıştır. Ayrıca tedavinin evlilik ilişkisi üzerinde uzun vadeli bir etkisinin olmadığı görünmektedir. Bazı araştırmalar ise kısırlığın evlilik iletişimini ve duygusal yakınlığı artırabileceğini göstermiştir. Çiftler yaşam boyu fayda sağlayacak başa çıkma becerileri ve iletişim kalıpları öğrenebilirler. Rahatsız edici kaygı veya depresyon semptomları geliştiren bireylerin ise kısırlık konusunda bilgi ve deneyim sahibi bir ruh sağlığı uzmanıyla görüşmeleri önerilir.

Eğer bir döngüye başlamak üzereyseniz, tüp bebek tedavisine hazırlanmanıza yardımcı olacak bazı ipuçları şunlardır:

1. Bilgi Toplayın ve Plan Yapın

İyi karar verme kabiliyeti, vücudunuz, tüp bebek süreci ve klinik/tedavi programınız hakkında iyi eğitim almayı ve bilgi sahibi olmakla mümkündür. Tüp bebek tedavisi kaygı üreten bir deneyimdir ve kaygıyı azaltmanın en iyi yollarından biri bilgi sahibib olmaktır. Süreç hakkında ne kadar doğru bilgiye ulaşırsanız, o kadar az stres hissedebilirsiniz. Bu konuda en doğru bilgiyi seçtiğiniz hekiminiz ve ekibi verecektir. Tüp bebek tedavisinde güvenilir ve güncel tedaviler için tıklayın.

2. Karar Vermeye Hazırlanın

Tüp bebek tedavisi sırasında meydana gelebilecek kararları önceden tahmin etmek ve seçeneklerinizi önceden tartışmak önemlidir. Gebelik şansınızı maksimize ederken, birden fazla bebeğiniz olma olasılığını minimize edecek şekilde kaç embryo transfer edileceğine doktorunuzla birlikte karar vermeniz gerekecektir. Ayrıca, ekstra yumurta ve/veya embryolarla ne yapacağınıza (dondurmak, imha etmek) karar vermeniz gerekecektir.

3. Psikolojinize ve İlişkilerinize Özen Gösterin

Uzun bir tedavi süresi, kendinizle, evlilik ilişkinizle ve/veya diğer insanlarla olan ilişkinizle ilgili hislerinizi olumsuz etkileyebilir; bu da sıkıntı ve izolasyona yol açabilir. Tüp bebek döngüsüne başlamadan önce duygusal olarak iyi bir durumda olmak önemlidir. Eşinizle iletişimi kolaylaştırmak için, tüp bebek hakkında konuşmak için (örneğin günde 20 dakika gibi) sınırlı bir süre belirleyin ve ardından tedavi ile ilgili konuşmaları bir kenara bırakın. Tedavi sırasında birbirinizden beklentilerinizi önceden tartışın. Örneğin, kontrollerde birlikte olmak isteyip istemediğiniz, gebelik testinin yapıldığı gün veya doktordan gelecek telefon beklerken birlikte olup olmayacağınızı konuşun. Siz veya eşiniz depresyon, aşırı kaygı, duygusal sıkışmışlık veya rutine düşmüş hissettiğinizde danışmanlık almak çok yardımcı olabilir. Önlem almak, tedavi sürecinde sorunlar ortaya çıkmadan önce yardım almak için önemlidir.

4. Destek Alın

Tüp bebek tedavisi hakkında kiminle konuşacağınıza önceden karar verin; size gerekli desteği verecek kişileri belirleyin. Hastalar genellikle başlangıçta çok fazla kişiye bilgi verdikleri için pişmanlık duyarlar; bu bazen baskıyı artırabilir. Bir arkadaşınızı veya aile üyesini "sözcü" olarak belirlemek faydalı olabilir; bu kişi siz hazır olduğunuzda neler olduğunu başkalarına iletebilir.

5. Stresinizle Başa Çıkma Mekanizmalarınızı Belirleyin

Her birey stresi farklı şekillerde deneyimler; bu nedenle stresinizin nereden kaynaklandığını belirlemek faydalıdır. Bazıları için sabah kliniğe ulaşmak stres kaynağı olabilirken, diğerleri için enjeksiyonlar olabilir. Stres kaynaklarınızı önceden tahmin etmek, başa çıkma stratejileri geliştirmeye yardımcı olacaktır. Kendi stresle başa çıkma tarzınızı ve eşinizin tarzını bilin; geçmişte hangi yöntemlerin faydalı olduğunu öğrenin. Bir çiftin her bireyinin strese farklı tepki vermesi olağandır; örneğin kadınlar konuşmaya ve destek almaya ihtiyaç duyarken, erkekler bir aktiviteye veya hobiye katılarak başa çıkmayı tercih edebilirler. Her birinizin hislerinizi nasıl ele aldığını kabul etmeyi öğrenmek çatışmayı azaltabilir. Egzersiz, stres, kaygı ve depresyon hislerini hafifletmenin en iyi yollarından biridir; ancak tedavi döngüsü sırasında egzersiz seviyesinin ayarlanması gerekebilir. Mizah da harika bir başa çıkma mekanizmasıdır ve zor zamanları atlatmanıza yardımcı olabilir. Ne kadar zor olursa olsun, her zaman durumla ilgili komik bir şey bulabilirsiniz; gülmek sağlığınız için iyidir.

6. Kontrol Edilebildiğiniz konularda Karar Verin

Gereksiz stresi ortadan kaldırmak için tüp bebek tedavisi sürecinde hayatınızı mümkün olduğunca basit hale getirmek isteyebilirsiniz. Bu dönem önemli kararlar almak veya yaşamınızda değişiklikler yapmak için uygun değildir; taşınma veya iş değişikliği gibi büyük değişikliklerden kaçının. Mümkünse iş yerinde yaşamınıza stres katacak büyük projelerden kaçının.

7. Sorun Alanlarını Tahmin Edin

Tüp bebek tedavisi sürecinde olası değişiklikler ve zor zamanlar için plan yapın; transfer sonrası sonuçları alacağınız gün de buna dahildir. Beklenmedik durumlara hazırlıklı olun; herkesin tıbbi durumu kendine özgüdür, bu nedenle tedavide sık sık değişiklikler yapılmaktadır.

Her aşamada başarısızlık olasılığı vardır; ilaçlara zayıf yanıt vermekten tutun da yumurta toplama sonrası döllenmenin gerçekleşmemesine kadar birçok ihtimal bulunmaktadır. Transfer ile gebelik testi sonuçlarını alma arasındaki 10-12 günlük bekleme süresi genellikle tedavinin en zor kısmı olarak tanımlanmaktadır. Yumurtalıkların uyarılması ve yumurta toplama süreci sırasında tıbbi ekibinizle beraber bir ekip olarak hareket ettikten sonra transfer ardından, sadece beklemek zorunda olmak zorlayıcı olabilir.

8. Süreçten Sonra İleriye Bakın

Tüp bebek tedavisine hazırlanırken ileriye bakmak önemlidir; sürece başlamadan önce sınırlarınızı düşünün. Tedavi başarılı olursa nasıl hissedeceğinizi bilmek kolaydır; ancak gebelik elde edemezseniz yas sürecinin bir parçası olan üzüntü, ve hayal kırıklığı görülecektir.

Bununla beraber tüp bebek tedavisi öncesinde hekiminiz ve ekibi tarafından yapılmış olan doğru bilgilendirme size yönlendirecek ve yeni bir tedavi başlangıcı öncesinde gerekli düzenlemeler yapılacaktır. Tüp bebek tedavisinde güvenilir ve güncel tedaviler için tıklayın.