HPV Aşısı Nedir, Ne Zaman Yapılır ve Kimlere Önerilir?

HPV aşısı, rahim ağzı kanseri ve genital siğiller gibi ciddi sağlık sorunlarına karşı bilimsel olarak kanıtlanmış koruma sağlar.

HPV Aşısı Nedir? Ne Zaman, Kimlere ve Neden Uygulanmalıdır?

HPV aşısı, insan papilloma virüsüne (HPV) bağlı hastalıklara karşı geliştirilmiş, bilimsel olarak etkili ve güvenli kabul edilen bir koruma yöntemidir. Özellikle rahim ağzı kanseri, genital siğiller ve HPV’ye bağlı diğer kanser türlerini önlemede güçlü bir koruma sunar.

HPV Aşısı Hangi Hastalıklara Karşı Korur?

• Rahim ağzı kanseri
• Genital siğiller
• Anüs, vajina, penis, ağız ve boğaz kanserleri

Günümüzde kullanılan 9’lu HPV aşısı, en riskli 9 HPV tipine karşı koruma sağlar. Bunlar arasında HPV tip 16 ve 18 (kanser riskinin en yüksek olduğu türler) ve tip 6 ve 11 (genital siğillerin %90’ından sorumlu) da bulunmaktadır.

HPV Aşısı Ne Kadar Etkilidir?

Tüm dozlar doğru şekilde uygulandığında HPV’ye bağlı hastalıkların gelişme riski %99’a kadar azalır. Aşının etkisinin en az 10 yıl sürdüğü gösterilmiştir ve bu korumanın zamanla azaldığına dair bir bulgu bulunmamaktadır.

HPV Aşısı Güvenli midir?

Evet. HPV aşısı canlı virüs içermez, dolayısıyla enfeksiyona neden olmaz. Dünya genelinde milyonlarca kişiye uygulanmış, ciddi yan etkilere nadiren rastlanmıştır. En yaygın yan etki, enjeksiyon yerinde görülen hafif ağrı ve kızarıklıktır.

HPV Aşısı Ne Zaman Yapılmalıdır?

• 9–14 yaş arası: 2 doz yeterlidir (0 ve 6–12. ayda)
• 15–26 yaş arası: 3 doz uygulanır (0, 1–2. ay ve 6. ayda)
• 27–45 yaş arası: Aşı hala yapılabilir, 3 doz gereklidir

Aşı en etkili şekilde cinsel ilişki başlamadan önce uygulanır. Ancak cinsel olarak aktif kişiler de aşı olabilir; çünkü aşı henüz maruz kalınmamış HPV türlerine karşı hâlâ koruma sağlar.

Aşı Dozu Kaçırılırsa Ne Olur?

Yeniden başlamak gerekmez. Eksik doz kaldığı yerden devam ettirilebilir. Bu konuda hekiminiz sizi doğru zamanlama konusunda yönlendirecektir.

HPV Aşısı Geçirilmiş HPV Enfeksiyonunda Faydalı mıdır?

Evet. Aşı, geçirilmiş enfeksiyonun neden olduğu hücresel değişikliklerin tekrar etmesini önlemeye yardımcı olabilir. Özellikle CIN 2 veya CIN 3 gibi lezyonların tedavisinden sonra yapılması önerilir.

CIN Tedavisinden Sonra Kimlere HPV Aşısı Önerilir?

• 27–45 yaş arası, daha önce aşılanmamış kişiler
• CIN 2/3 tedavisi geçirmiş bireyler
• Sağlıklı bağışıklık sistemine sahip olanlar

HPV Aşısı Olsam da Rahim Ağzı Kanseri Taraması Gerekli mi?

Evet. Aşı, tüm HPV türlerine karşı koruma sağlamaz. Bu nedenle Pap smear ve HPV testleri ile düzenli rahim ağzı kanseri taramaları devam etmelidir.

HPV Enfeksiyonundan Korunmak İçin Başka Ne Yapılabilir?

• HPV aşısı yaptırmak, en etkili korunma yöntemidir
• Kondom kullanmak, bulaşma riskini azaltabilir
• Bağışıklık sistemini güçlü tutmak da önemlidir

HPV Aşısı – Sık Sorulan Sorular (SSS)

Çocuğum HPV aşısının bir dozunu kaçırırsa ne olur?

Aşı programı yeniden başlatılmaz. Kaçırılan doz mümkün olan en kısa sürede yapılabilir. Aradaki süre önerilen aralığın dışına çıksa bile, kaldığı yerden devam edilebilir. Hekiminizle doz planlamasını tekrar yapmanız yeterlidir.

Cinsel olarak aktif olanlar HPV aşısı yaptırabilir mi?

Evet. Daha önce HPV ile karşılaşılmış olsa bile, kişi henüz enfekte olmadığı HPV türlerine karşı korunma sağlayabilir. Bu nedenle aşı halen faydalıdır.

HPV aşısı olan biri yine de rahim ağzı kanseri taraması yaptırmalı mı?

Evet. Aşı, en yaygın yüksek riskli HPV türlerine karşı koruma sağlar ancak tüm türlere karşı değil. Bu nedenle düzenli smear ve HPV testi ile tarama devam etmelidir.

HPV enfeksiyonu geçirdim. Aşı benim için hâlâ faydalı mı?

Evet. Geçirilmiş bir HPV enfeksiyonu, tüm türlere karşı bağışıklık kazandırmaz. Aşı, henüz temas etmediğiniz türlere karşı korunma sağlar.

HPV aşısı tedavi edici midir?

Hayır. Aşı mevcut enfeksiyonu tedavi etmez, ancak yeni enfeksiyonları ve ilgili hastalıkları önlemeye yardımcı olur.

CIN tedavisi gördüm. HPV aşısı yaptırmalı mıyım?

Evet. CIN 2 veya CIN 3 tedavisi sonrası HPV aşısı, anormal hücrelerin tekrar gelişme riskini azaltabilir. Özellikle 27–45 yaş arası ve aşılanmamış bireyler için önerilir.

Aşı canlı virüs içeriyor mu?

Hayır. HPV aşısı canlı virüs içermez. Enfeksiyon yapmaz. Vücuda HPV'nin bir parçasına benzeyen proteinler verilerek bağışıklık sistemi eğitilir.

Aşıdan sonra ne gibi yan etkiler olabilir?

En sık görülen etkiler; iğne yerinde ağrı, hafif şişlik veya kızarıklıktır. Nadir durumlarda hafif ateş, baş dönmesi veya baygınlık hissi olabilir. Ciddi yan etki bildirilmemiştir.

HPV aşısı sadece kadınlar için mi uygundur?

Hayır. Erkekler de HPV enfeksiyonuna bağlı kanserler ve genital siğiller açısından risk altındadır. 9 yaşından itibaren erkekler için de önerilir.

Aşı 45 yaş üstüne neden yapılmaz?

Aşı 45 yaşına kadar olan bireylerde denenmiş ve etkili bulunmuştur. 45 yaş üstü için fayda ve maliyet dengesini hekiminizle değerlendirerek karar verebilirsiniz.